Monday, November 30, 2009

CNF VS THOMAS THANGNOU

Interview with Thomas Thangnou (CNF Vice President)
Source: Thuro Cazual Volume IV Issue 15

Thuro: ZORO, ZRO le CNF hi pehtlaihnak nan ngei hna maw? Zei bantuk ahdah nan ikhah i zei bantuk ahdah nan idannak ti zong theih kan duh ngai ko.
Pu Thomas Thangnou: ZORO hi Zo Re-unification Organization asi i 1988 ah an rak dirhmi asi. An chairman ah Brig. T. Sailo, Vice chairman ah Pu T. Gou Gin le Pu C. Chawng Kunga, Secretary-general ah Pu S. Thang Khan Gin Ngaihte le Pu Lalhmingthanga, Treasurer ah Pu Thangmawia hna an rak si. Atu Aizawl ah Head Quarters an ngei i an um ko. Non-violence movement tuahmi an si. Political Party an si lo. UNWGIP, Geneva zong ah kum fatin in an kai peng. Kanmah he zong kan ipehtlai ko hna. A min cu adang ko lai nain miphun pakhat kan si timi zawn ah le cu miphun pakhat cu hmunkhat te kan um duhnak zawn ahcun kan ikhat.





ZRO cu Zomi Re-unification Organization an si. An ralkap ah Zomi Revolutionary Army an iti. Violence movement an si. Paihte-Kuki buainak hrambunh in 1991 hrawng in a rak chuakmi asi. An hotu hna cu 1990 election lio i ZNC, MP-Pu Thang Lian Pau te hna an si. Manipur State chungah hram an bunh. Suang Dawh lei ah an Head Quarters a um.




ZRO le CNF direct pehtlaihnak kan ngei lo nain ZRO chung ah a tel i ZNC zong an rak simi Burma leimi ZNC dirhmun in cun pehtlaihnak kan ngei. Cucaah 2006 kum Chin National Conference kha anmah General Head Quarters ah kan rak tuah kha asi. Chin National Council chung ah ZNC cu CNF he hmunkhat ah rian kan ttuan ti.





ZRO hi India ramchung hriamnam tlai in kan theih ning asi. Burma ram lei ah an cawlcanghnak (movement) kan thei lo. Burma ram chung ah Indepentdence (or) Federal hei tibantuk zeihmanh fiang in an khelmi kan thei lo. An ral biapi (common enemy) hi Kawl maw India maw asi kan thei lo. India phungtlai (cozah) ralkap he zong an ikapmi kan thei lo. Internatonal boundary cung ah an policy fiang tein kan thei lo. Manipur State chung ah communal politic (or) tribal politic ah an ihnamhnuaih (an itel) ngaingai tiah kan theih.




Kan idannak cu CNF cu Burma ram chung dohthlennak (revolution) a tuahmi kan si. Burma ram chung Federal, Self-determination le Democracy ngah duhmi kan si. International boundary cung ah atuning in theihhngalhpimi kan si i Burma ram lei politics a khelmi kan si. National level ah Chin hi a duhmi kan si lio ah ZRO cu Zomi a duhmi an si.





Kan ikhahnak cu miphun phunkhat kan si tihi kan pom. Hriamnam tlai violence movement kan si. Kan miphun hmunkhat te i um hi kan duh.

Wednesday, November 25, 2009

CHIN NATIONAL COUNCIL


CNA, CNC

iNDIA mYANMAR Border ah; a kibawl CNC

Wednesday, November 18, 2009

BRU or TUIKUK

fromGin Khan Nang
reply-tozomi@yahoogroups.com

tozomi@yahoogroups.com

dateTue, Nov 17, 2009 at 2:11 AM
subjectRe: [ZONET] Aizawl Khua Hun
mailing list Filter messages from this mailing list
mailed-byreturns.groups.yahoo.com
signed-byyahoogroups.com
unsubscribeUnsubscribe from this mailing-list

hide details 2:11 AM (0 minutes ago)

Images are not displayed.
Display images below - Always display images from nanggk@yahoo.com
Dear Zomi, na cih bangin a thu kicing zaw deuhin hih lai-ah hong gelh ing.
Bru kicite pen Tripura ah Riang (Reang) minamte hi a, Mizogamah Tuikuk zong kici hi. Amau pen Tripura minam hi a, Mamit District sung Tripura gamgi dung Mizogamah tam khop mah om uh hi. Amau pen Mizogam mi diktak hi. Ahi zongin minam kikal kitel khialhna hangin kum 1997 (Manipur eimite buai kum) kumin minam kikalah buaina piang a, tampi Tripura lamah gal tai hi. Galtaite pen Refugee Camp bawlin Camp 6 ah mi 35,000 pawl tu dongin Tripura lamah om uh hi. Hih galtaite in India kumpi tungah thu puak uh a, galtaite pen tu-in India kumpi in antang leh sum huhna pia hi. Kiteel (election) ciangin zong refugee camp a omte in vote khia sak uh hi. India kumpi in kumthak March, 2010 ma-in hih refugee camp a om teng Mizogam ah laklut ding ci-in geelna nei hi. Mizogam a ciah kik zia ding tawh kisai Nov. 4 ni-in Bru makaite, India kumpi palaite leh Mizogam kumpi palaite in Aizwlah kihona nei uh a, Nov. 16 akipanin Mizogamah ciah kik ding ci-in thukimna bawl uh hi. Tua thukimna-ah Bru galtaite pen khua khat leh munkhatah (compact area) ah koih loin, khua tuamtuam ah kihawm zak ding, Mizo khua-ah tawm tekin kihawm ding cih Mizogam kumpi deih dan hi. Bru minamte in khua khat, mun khat (compact area) a om ut uh hi. Tua bang thu a om laitakin Nov. 13 ni-in Brute omna Buangthuam khua-ah Bru gamnuai mi (Bru Revolutionary Army-BRA) kici min tawh Mizo tangval Zarzokima (21) thau tawh kikap lum hi. A kap lumte in Mizogam kumpi in Brute deihna bangin a sep kei leh a tawp dongin ka pang ding uh hi ci lai nusia uh kici hi. Hih kithahna hangin tu-in Inn 300 val kihal hi. Inn kihalte pen Mizote hal hi dingin um mawh uh a, ahi zongin kim khat in Brute mahmah in Mizote minsiatsak nopna tawh a hal uh hi ding a ci pawl zong om hi. Hih thupiang hangin Bru galtaite Mizogamah a ciahkik ding uh pen piang thei nawn lo ding hi ci uh hi.
Tawm hong behlap leng, Brute in Mizote in hong deih lo hi, kivaihawmna tuam hong pia un ci-in India kumpi tungah tun ngei uh hi. Tua pen Mizote in deih lo hi. Mizote in Bru minamte a ciahkik ding uh deih khol lo hi. Amau ut thu a Tripura a tai hi ci nuam uh hi. Bru galtai ciahkik dingte zong khua khat, munkhatah koih ding a deih lohna uh zong mai lamah hong tam ding uh a, MLA tuam nei thei ding uh a, district tuam bang hong deih ding uh cih muhna ciang nei uh ahih manin khua tuamtuam ah khenthang ding ci uh hi.
Lungdam. GK
--- On Mon, 11/16/09, neored zomi wrote:


From: neored zomi
Subject: Re: [ZONET] Aizawl Khua Hun
To: zomi@yahoogroups.com
Date: Monday, November 16, 2009, 2:41 PM




Guai Bru cih kua teai hia.
tang thu tomno dan in hong hawm sawm dih ve siapa aw


Neoredzoson


On Sun, Nov 15, 2009 at 11:32 PM, Gin Khan Nang wrote:



Mizo leh Bru kikal a buaina nasia semsem. Khua 7 ah inn 300 val kihalsak ta. Hih inn kihalte Bru te inn Mizote halsak hi. Hih buaina nasia semsem ding tawh kibang ahih manin Tripura gama Mizo omte a bit theihna dingin Mizogam kumpi in Tripura kumpi tungah huhna ngen hi. Tua mah bangin Mizogama om Bru minamte a bit theihna dingin Mizogam kumpi in Police leh IR galkap tampi sawl cih thukiza. Hih pen Nov. 13 ni-a Mizo tangval kum 21 mi Buangthuam khua-ah Bawng an at dinga gamsunga pai pen Bru gam nuai mi kicite in kap lum hi. Hih a sipa luang man dingin Mizogam kumpi in Rs.100,000/ - pia hi.

Sunday, November 15, 2009

ZOFA 2009




ZOFA (Zomi Football (soccer) Association)
----

Vial Khan Do
President
Kam Suan Mung
General Secretary
ZOFA Committee 2009
November 15, 2009


Dear A Zahtak Huai ZOFA Committee 2009:


ZOFA 2009 Kimawlna pen tha kipia in, kilawp kim tek sa mahmah ingh. Kum 2009 pen Zomite mun tuamtuam, gam
tuamtuam ah i kikhen pen kum zong hi ding in ka lamen hi. Kawlpi kim a om Zomiteng bek hi-lo in, mun tuamtuam,gam
tuamtuam a om Zomiten hih ZOFA 2009 Kimawlna pen tha ki ngah thei mahmah kasa a, ZOFA Match Result hong
suah kal ding ki ngaklah thei mahmah ka sa hi.

Hih banga Zomi sungah thalawpna, tha kipiakna a om pen ZOFA te Giimna leh Tuupna ( ZOFA Aims and Objectives) a
a hoih hang hi dingin ka lamen hi. Tu hun pen Zomi sungah kipum khat ding, i Zomi nam, i Zogam puah phat ding lungsim
i thahat hun, a ki lunggulh mahmah hun hi ding in ka ngaihsun hi. Hih banga a hun leh i lungsim puak zia tawh kituaka, Zomi sungah kipumkhatna, kilemna, cihtakna te a khang semsem nang Giimna leh Tuupna a nei kipawlna ZOFA pen tha a ki piak loh pel mawh ka sa hi.

" To promote the physical health of the people, to promote unity, harmony, honesty, broad mindness , mutual understanding...
To eradicate dishonesty, egosentricity , conflicts, jealousy,and grudge which are still life among manay Zomis today...ZOFA strongly believes that ‘Sport’ will end amity and bring about amity and unity among the Zomis of today and of the posterity. In short to build up a healthier community."
ZOFA Aims and Objectives, Tonson Googlegroups - Tue, Nov 10, 2009


Hih banga Giimna leh Tuupna kician a nei ZOFA Kipawlna in, Laws of the Game ZOFA 2009 kician nei ding in kong lamen hi.
Football pen Zomite Kimawlna lak ah a ultung ( popular) pen a hih na zui-in, Zomi kim phial in i theih sa a hi, Football kimawl na
khat peuhpeuh ah kitawtna, kilem lopna zong a om thei zel a hih na i thei kim ciat hi. Hih banga thu nawngkai a om theih na pen Laws of the Game kician a om loh na hang leh Laws of the Game zui-a gamtat lohna hang a hih theih pen i theih kim ciat a hihi. Hih banga thu nawngkai a om ciangin, kilem semsem, ki-it semsem na ding a kibawl Kimawlna in khat leh khat ki lem lohna, ki muhdah na hong piang sak thei zaw sawp hi.


ZOFA 2009 Kimawna in Zomite kilem semsem, ki-it semsemna Kimawlna a hih ding Zomi kim ciat in i lunggulh ciat ding ka lamen hi. A hi zong in, November 10, 2009 ( Tuesday) ni-a Quarter Final kimawlna ( Kalay Baptist Church vs Pyidawtha Roman Catholic Church ) a thu piang thu a nuai-a bangin Pyidawtha Khua Football lam a makai khat i hong at na ka muh ciangin ka lungsim hong nawngkai sak mahmah a, thu tampi hong ngaihsun sak hi. ZOFA 2009 Kimawlna in Laws of the Game 2009 nei lo a hi hiam? Procedures of Kicks from the Penalty Mark ( Penalty Suihteh Zuihding te) cih bang nei lo a hi hiam? Laws of the Game 2009 om-a, a om hangin kician tak in teams khempeuh theih kim dingin ki zaksakna om lo hi ding hiam? A nuai-a Pyidawtha Football makaipa muh danin, ZOFA makai ten Zomite kawmkal ah gup tuam, paih tuam deuh nei hi ding hiam? Kimawlna hun sung ah Referee thu khenna, thu neihna lian mahmah a, referee in thuman in thu khen lo hi ding hiam?

" DEAR KHUAPIH TENG,aw ZOFA bawlung sui ki dem na ah tu kum in ei khua zogn i ki hel hi , tu dogn ciang in i lung sim sung ah i heh suak suak thei lai hi,tu nung ni nih ni 10\11\09 ni in ei khua pen quarter final kalay baptist (kbc) twh ki sui in goal 1 tuak ki si kim in,penalti mi nga le nga ki sui in a mau lam mi nga in asuih khit ciangin goal li tuak ki si kim in ei suih dign khat a cian lai ciang in a mau lam kun gpang pa ong ki laih sak mawk hi,ih ma kai ten zong lei tung bawlungki sui naah zogn pennalti pan kung pang ki laih cih thei gei kei ung ci in nial a nial zo lo hi khua zing ta a ZOFA ma kai lah a maulam vi ve ahihman in kungpan pen ki laih thei ci ziau in tua pan ei lam ten sui a ki si kim hi, khat le khat nih vei tuak ki sui lai in tua pan in ei khua ten goal 1 in a ki lelh hong suak mawk hi,mi 90 percent bang in ei khua pen khem tuak ci in hong lai nat mahamh uh hi...ih mi pih ten pen mi tam na khua ci in hong gen gen hang un on ghaibawl sa mahamh mawk ing,ih om na tek ah ih khua a dign hang tak in i din gam ding pen thu pi mahmah hi, a thu pi lo khat ah khem i tuah zel pen na sa mahamh ing, mai lam aah ei khua pan in mi namsung ah a madawk mi tam pi i om ding hoih sa mahmah ing, KHANG THAK TEN IH OM NA PEUH AH THU SAU PI NGAIH SUNNI, LUNG DAM EI TAMPI KONG GELH NOP HANG IN A KI LA KIK THEI NAWN LAH HILO AHIH CIANG IN TUA ZAH CI PHOT NI."
Sat, Nov 14, 2009 Pyidawtha Yahoogroups

Ka theihna ciangciang ah, mun tuamtuam, gam tuamtuam Football kimawlna tuamtuam te ah FIFA te rules zui-in kimawlna thukhun ki koih sa ingh. FIFA (The International Federation of Association Football) (Fédération Internationale de Football Association), ( http://en.wikipedia.org/wiki/FIFA) zui hih leh goalkeeper pen penalty kisuih hun ah kimawlna a zom zo nawn lo a hih kei nak leh kilaih thei lo hi. "A goalkeeper who is injured while kicks are being taken from the penalty mark and is unable to continue as goalkeeper may be replaced by a named substitute provided his team has not used the maximum number of substitutes permitted under the competition rules" http://www.fifa.com/mm/document/affederation/federation/81/42/36/lawsofthegameen.pdf
Page - 50 - Kicks from the Penalty Mark,
Laws of the Game 2009/2010, FIFA
ZOFA 2009 in FIFA Laws of the Game 2009/2010 zui hamtang ding a ci zong ka hi tuan kei-a, ZOFA in a deih dan in Laws of the Game a neih theih luat a hihi.
Hih banga, kitel khiahna a om ciangin thu langkhat i zak bek tawh ki cing thei lo leh ngaihsutna, khensatna nei ziau ding thuman lampi tawn lo thei a hih man in, ZOFA Commitee 2009 te tungah hih November 10, 2009 ( Tuesday) ni-a Quarter Final kimawlna ( Kalay Baptist Church vs Pyidawtha Roman Catholic Church ) tawh ki sai buainate ZOFA Committee
2009 te muhna, khensatna dan te mipi theih dingin nong zaksak kik ding un zahtakna lianpi tawh kong thum hi. Bang thukhun zui-in thu kikhena, kua thukhun zui-in thu ki khen a hi hiam? Tua mun-a ki zang thukhun in bawl tawm pak thukhun maw, a hih kei leh a kimawl teams teng theih ding in a ki gen khin, a ki zasak khin sa thukhun maw?

ZOFA khansawt in, Zomite sungah kilem semsemna, ki-it semsemna a piangsak Kimawlna a hih ding deihsak na tawh,

Do Khan Khup ( Khup)
New York City
Pianna: Pyidawtha
dkkhup@pyidawtha.com

On Sat, Nov 14, 2009 at 10:54 PM, Thangpu wrote:


Dear Sanggam Zomi,

ZOFA Makaite zong Kawl Kumpi(Uital te) mah bangin,
Thukhun(law/rule) aom teii hang, autut un laih ziauziau
cih thu(Quarter Final) Match pan-in, ki mukhia hi.Zomite
zong Kawlte ginaatloh teng mah zuihpih thapai ding ii hi hiam?
Vaphual aa ki ciamteh Zomite,Va-ak suak khinta ii hi hiam?
ZOFA Makai te'n Gamdang khawngte Bawlung suih beek en ngeilo uh hiam
(or) a gupnopte ahih manin aki theihmawhbawl hi zaw hiam?
Quarter Final Match, KLBC vs PYIDAWTHA RC te ki mawlna na lungngai kik
dih un.Kei theih ngei sung ah natna(injured) omlopi aa,Penalty suih laitak
Kungpang(Goal Keeper) ki laih cih bang om ngeilo hi.Kei zong aphual aa
om hilo ka hih manin,ZOFA Makai lam pan ahi zongin..khat pepeuh in
Mipi theih dingin,hong genkik thei le uh cin ki za nuam mahmah hi.

Thangpu
Sian Vontawi
USA

Tuesday, November 10, 2009

Zomi World View

by, Tung Thang (gualnam)
--

From: tungg thang
Subject: [Zomi Center] Zomi leh Worldview
To: zomi@yahoogroups.com, zomicenter@yahoogroups.com, blessedzomi@yahoogroups.com, teklwinet@yahoogroups.com
Date: Monday, March 16, 2009, 7:51 AM


Zomi leh Worldview


Hih tawh kisai in a beisa hun sawt pek a kipan ka lungkim zawh loh thu khat ahihi. Mi pawl khat in Zomi ci in a gen ciangin a tawmzaw bek en ahih manin a muhna uh maan thei mahmah lo hi. Zomi ci in i gen ciangin (as a whole) zomi vekpi a huam dingin a kigen ahih manin mi khat bek thu tawh kigenteh thei lo hi. Zomite i cih ciangin a tawm pen in 51 % a huam dingin i gen zawh kei leh i thu gen pen maan zo nailo ding hi. Zomite ci pong in 49% bek a huam in i gen leh zong a maan zo nailo thu khat hong suak hi.

Zomi aw Na Worldview Laih Hunta
A beisa kum nih lai in article ka gelh Zonet ah ka suaksak a, “Zomite hailua sa ing, Zomi ka hi” cih laphuak siam Lengtong Pauno’ la ka quote leh pawl khat in ke’n Zomite pil sa ing, hong ci ziau khat om hi. A ma worldview ka etsak teh amah bek a na ki-en ahih lam ka mu a, Zomi 51% te en in a gen ahih loh lam ka mu hi. Tua hi in tua bang muhna pen thu a hel ngam huai ka sa kei hi. Ei bek ki-en ni ci lehang zong pil khin kisa kha mah ding hihang. Tua pen 1% zong hizo lo hi. Ei bek ki-en loding hi hang. Zomi 10% bek a huam in i etleh zong maan zo nailo lai hi. Zomi mipil 51% gen kei ni, mipil a mimal in 51 zong a ngah ham lai phial ding hi pan lai zen hi. Zomite mipil 51% a om ciangin Zomite mipil ci in hang takin kigen khia ngam ta ding hi. Tua hi in Zomi aw na worldview laih hun mahmah ta hi. Na leitung mit bek hak kei inla, na kha mit zong hak in en ta in. Tua hi leh na mu siam ta ding hi. Na mitte hong ngawh inla khua dak pha dih in. Na ngaihsut dan maan zo nailo hi. Zomite cih na gen ciangin Zomibup 100% a huam ciangin Zomite na cih thu pen kicing zo pan ding hi.

Secular Worldview vs. Theological Worldview
Thu um mi khat leh Thu umlo mi khat ii muhna kibang thei ngeilo ding hi. Kilamdang den ding hi. Tua mah bangin Secular graduate leh Theological graduate te ii muhna zong hong kilamdang ding hi. Tua hi in PhD ngah tektek ahih hangin zong a kahna University in sai lai ding hi. Secular education in Finite world sunga Natural thute a sin ahi a, Theological education in Infinite God ii Supernatural thute a sin ahihi. Secular thu ah pen supernatural cih bang om theilo in, theological thu bekah tua thu a kisang ahihi. Banghang hiam cihleh secular i cih ah a omsa thu a kikan khia, mu khia hi in, Theological i cih ah a kisel cip thusimte nangawn a kiphuang khia ahihi. Tua ahih manin hih tegel ii muhna leh ngaihsutna pen hong kibang thei khin khollo kha ding hi. Secular thu ah muhna tungtawn in a kiding hi a, Theology ah pen upna tungtawn in a kiding ahihi. Secular thu ah na upna bek na gen leh hong haivai mahmah ding hi.

Tua hi in hih secular view leh Theological view pen kidosak lozaw in ton khawmsak thei h nading lampi zong lehang a bucing muhna kinei thei dinga tua ciangin i thupen hong hoih suah mahmah tading hi. Zomi sungah kilang dona lamsang phiat sawm in kalsuan khop theih ding lampi geel lehang khantohna hong nasia to mahmah ding ahihi. Tua ciangin “kei” cih pen hong kiam tading hi, kei secular/theological cih tepawl. Mi pawl khat in a muhna tungtawn bek in nungta a, mi pawl khat ahih leh amuh nailoh tungah mukhol in ding uh hi.

Mitkhua mulo mipil Helen Keller in, “Mittaw a vision neihna sangin mit khua mu a vision neihlohna in dah huai zaw hi” ci hi. A mah pen khua mu lo ahih hangin vision a nei mi khat ahihi.

US, US, US..
Leitungah gam hau pen en lehang USA hi in mi tampi US tun ding lunggulh in sidek mangdek in om uh hi. A ut huai mawhlo gam khat himah hi. A hi zong in hunte hong kilaih toto in a beisa hun a mipil, misiam, leh mihau te bek a tunna gam pen tu ni in Zomite bangmah theilo nangawn tungta hi. Hun pen kihei hei in, kilaih mahmah ta hi. Ni dang tawh kibang nawnlo hi. Nang ni dang bang na sa lai mah hiam?
Tu ni dongin US thupitsak luatna Zomi sungah omlai hi. US te a pilpen, a haupen, a siampen den dingin pawl khat in ngaihsun uh hi. Tua hi a Zogam pan in tua bang a pil, leh hau, a siam a piangzo lodingin ngaihsun uh a Zogam Zomite neu et lai mahmah uh hi. Hih bang muhzia pen tu ma kum 100 hun lai a muhzia hi in tu hun adingin hong maan khin nawnlo hi. Tua hi in Zomi aw na muhzia laih hun mahmah ta hi. Na muh zia pen tu hun tawh kituak nawnlo hi. Hih pen Martin Luther King Jr in “I have a dream” a cih tawh kituak hetlo hi. Ama dream pen tu in US President Obama tungah kimu thei in kilangh mahmah ta hi.

Zomi tampi in a ngaihsutna ah US tung leh a hau pah ding, a pil pah ding in kilamen uh hi. Tua bang na hi peuhmah lo hi. Zogam ah om in a hau zong om lel hi. Malay ah om in a hau zong om hi. Hauhna i cihte pen a mun in a sai masa hilo in a mi mahmah tawh zong a kisai ahihi. Ke’n um ing, Pasian in hong piakna i pianna gam pan in mihau zong hong piangsak veve thei ding hi. Sehnel gam a niimsak, bawngnawi leh khuaizu a piangsak Topa in Zogam zong tua bang dingin piangsak lah loding hi. Amite kisam masa hihang. I upna mahmah a neu lua hi. Pasian i upna zong kisit pha lehang a cih thamlo hi kha ding in ka um hi. Christian min pua kitam in a taktak kitawm hi cih kimu hi. Tua manin nungkha in article ka gelh na ah “Pasian um vs. Pasian thu um” a ci ka hihi. Tua bek tham loh in ei angsung ding bek kingaihsun lua ahih manin kikhangto theilo hi. Kikhualna cih peuhmah omlo hi. Pasian nasemte sung ahi zongin, sum bawl mi haute sungah ahi zongin kikhualna pen tawm mahmah hi.

Kahla Lai Siangtho sungah a gen mah bangin “I gamtatna sate enkik in, Topa kiangah kihei ni” ci-in a kizawn nuam ihihi. Tua bang i hih kei leh i nuntakna ah ahi mah kisasa kha thei hi hang. Topa kiangah kihei lehang Topa in a thak muhna hong guan taktak ding ahihi.

Apicing dingin kitat
Tu laitak Kawlgam dinmun pen a picing dinga a kitat hun laitak ahihi. Hih galkap khut nuai thuakzo in pilna sin toto in hi lehang mailam ah a kipicing toto ding ahihi. Mi tampite suahtakna bek ut in hih Pasian hong koihna Galkap khutnuai panin tai simsim uhhi. Tua bangin a taisim tampi pen hong picing zolo kha ding uh hi. Tua hi in tu laitak a kawlgam sunga haksa taka, a om pawl khat pen mailam hun ah hong picing mahmah kha ding uhhi. Temta pen a hiam nadingin kitat phot hi. Mihingte zong a picin nadingin a kitatteh baih kisa hetlo hi. Thuak hak mahmah kisa hi. Tua dinmun ah zong tu laitak Zomite a om ihihi.

Tua ahih manin Christian picing a kisa mahmah gamdang mite Kawlgam ah kum 10 hong thuakzo ding hiam ci-in na to le uh teh kitel pah ding hi. Gamdangte kamkhat pau leh a kumpi in hihsak pahpah, a deih uh pia pahpah ahih manin hih bang haksatna kum 10 aa sim a thuak ding uh baihlo kha ding hi. Tua ahih manin Kawlgam pen Christian picing ding pattah na khat a Pasian in hong hicisak phot hi ding in ka ummawh phial hi. Kawlgam sungah hih bang haksatna i thuak pen ei ut thu, ei’ teel hilo hi, Pasian in hong sehsak khat hi ci-in a telsiamte leh a laksiamte pen Singlamteh tunga tuang a bang ding ahihi. Tua lo pawl khat ahih leh Singlamteh pua a bang thapai ding uha, phun den in thuum in tautau ding uhhi. Zomite i khua muh kum 100 apha ding hipan ahih manin sawtnai hetlo sam hi. Israelte Egypt gam ah kum 400 vaal sal in a om thapai ahihi. Tua khitteh suakta pan uhhi. Egypt gam pen Pasian in Israel mite adingin a piak gam hilo in haksat huna a buk pakna bek ahihi. Tua mahbangin Zomite zong i haksat hun in gamdang a pai hi in, Israel mite pianzia tawh kibang pian hi. Ei Zomite pen kum 100 haksatna thuak nailo a a suakta thei ding ihih man in a manlang mahmah hong suak kik bilbel ding hi.
Leitung taangthu pen a hunzuia a kual pai (circle) ahi hi. Tua hi in hih bang a Israelte suahtak bang mah in ei adingin zong suahtakna hong pai ding hun ahihi. Tua dan pian mahin leitung hong kihei toto ding hi.

Muhzia Thupi
Tu a kipan in Zomite in i ngaihsutziate leh i muhzia te Pasian deihna tawh hong kinai takteh i picinna tungtawn in Topa in a kammal om mah bangin i nuntak khuasak zia zong hong khelsak in hong khantoh pih ding ahihi. Tua hi in muhna maan, ngaihsutna maan, lungsim puak maan pen a bulpi hong suak ding hi. Hihte pen Zomite ii kilamna bulkip ding ahihi (Foundation) . Tua te a maan masak loh in a bulpi kipan theilo ding hi. Tuate a maan masak loh in Pasian nasep hong kipan lo ding hi. Tuate pen Suangtungah inn lam ci-a Topa Zeisu in a gen thu ahihi. Zomite hihte tungah kibulphuh in kilam taktak leh a nasiat dan ding pen kigen theilo hi. Lai Siangtho lui sungah Jericho khua a sim ma un thu kan ding mi sawl hi. Joshua leh Caleb te in ahih leh bang ci muh hiding hiam “Zo ding hihang” ci a, a dang thukan mi 10 te in “Zo zo kei ni” ci uh a, a tawpna ah a tawm zaw mi 2 bek ii muh bangin zo mawk uh hi.
Tu ni in Zomi aw, Zogam koi ci muh na hiam? Zogam kipuah zo ken teh na ci kha hiam? Nang na mangngilh phial zong in Zogam in nang hong mangngilh ngeilo ding hi. I Zogam in nang hong ngak hi gige ai maw. Hong nusia ken hong ci hi. Nang, “Zogam aw, ken hong taisan kei ning na cingam taktak diam?” Lasiam Thawn Kham sak bangin sa bek na hiam? Na ci takpi hiam? Zogam pen Pasian in a bawlsa gam khat mah hi. Tua bek tham lo in Zomi a na lamkiatna na pupa gam na tenna ding a Pasian in hong sehsak hi. Tu a na omna pen a zin pak bek na hihi. Pasian in na gam dinga hong piak gam hilo hi. Israel mite kum 40 sung sehnel gamah a pai kawikawi mahbangin tu laitak in zong Zomite sehnel gam pai bangin i vak kawikawi laitak hi. Joseph pen kumpi zah phial ahih hangin a sih ciangin a luang Egypt gam ah phum lo in a gam ah kiciah pih hi. Zogam in nang hong ngaklah lua ta hi. Zing in nitak in hong ciah dek tammaw? ci in hong gal et den hi. Nang gamdang ah thau kingkeng in na om hang na pianna Zogam keu thilthial in lungzuan khua ngaihhuai a om na en ngam ding hiam? Ka pianna gam ci ngam ding na hiam? Maan hi. A hizongin banglehbangleh Zogam pen nang hong ki-eu khiatna suang hi. Mangngilh kei in Topa in Isaiah Lai Siangtho sungah na ci hi. Zomi aw, nang puah kei leteh Zogam kua in puah tuan mawk ding ahi hiam?

Thu Khupna
Zomite hau ngei, thupha saang ngei, pil ngei ci-in kigen hi. A hih hangin tua tepen kho lo hi kici hi. Khang khat kan manglo hi kici lai hi. Bang hang hi ding a hiam? Tua pen thupha takpi mah hiam ci-in i ngaihsut teh a kep a siam nailo ihih lam, a zeek a siam nailo ahih lam kimu hi. Pasian in hong piak thupha pen ei bek ading in ngaihsun kha, midangte khualna neilo cihte hangin sawt kimang zolo hong suak hi. A kho lohna pen picinna icih i minam sungah hong bulkip zo nailoh man ahihi. Tu in i gen nuntakna thak a nei ding Zomite tungtawn in thupha ahi, hauhna, pilna, siamna te hong kigui zuih ta ding ahihi. Tua te a bulkip ding suang tungah i lam masak loh in a khangkhang a kip ding thupha a omlo ahihi. Tu in dam tak in a thak nuntakna, muhna, ngaihsutna, lungsim puak thak cihtetawh i manawtna tungtawn in Lai Siangtho in a gen na thupha a khangkhang in kizom ding hi, acih kimu in kingah thei pan ding hi.
Zomi aw, a thak nuntakna ah kalsuan ta ni, tua hi leh nopna, daihna gam (Peaceful State) i sat zo taktak ding hi. Na muhna bek masak kenla, na muh nailoh te zong galet khol in.

Topa’ thupha,

Tungg Thang
UB Fellow
Silliman University
Dumaguete City
Philippines