Saturday, August 8, 2009

Zomi Galhang Nam hi

ZOMI TE MABAN



A masa in Zomi te ih khang tangthu ih ki etkik ding hongkisam masa hi.Ih pu ih pa te nasep sate enkik in ei khangthak te in, ih mabanding ki muthei panding hi.



First Zomi War December. 7, 1888



Zomi galhang te in, British galkap te nazo ngawp uh a, kalaymyo ciangdong notsuk uh hi.



http://www.geocities.com/sizangfashion_4u/History_channel.html?1148082101628

http://www.zogam.org/history.asp?article=history_165



World War ( 1 )hun in Tedim leh Tonzang gam pan Zomi tangval 3000 in, British te nuntakna tawh nahuh uh hi.



http://www.zogam.org/history.asp?article=history_181



World War ( 2 )hun in, Zomi te British te khutnuai ah kiom in, ei leh ei buaina omlo in, hong ki uksak hi.



http://www.zogam.org/history.asp?article=history_182



Fed, 12, 1947 kum in, Zogam pan Pu Hlur Mung, Pu Thawng Za Khup leh Pu Kio Mang te in, Shangam Panglong khuapi ah, kawlgam suahtakna ding suai nakaai uh hi.



http://burmalibrary.org/docs/panglong_agreement.htm



January , 04, 1948 kum in Kawlgam bup suahtakna British te khutnuai pan kingah hi.



http://en.wikipedia.org/wiki/Post-Independence_Burma,_1947-1962



 

Febuary, 20, 1948 kum in, amasa pen Zomi nam ni ( Chin National Day ) Falam khuapi ah kibawl hi.



http://www.zogam.org/organisation.asp?article=organisation_38



1960 kum in, Pu Tun Kho Pum in United Chin Government hong phutkhia a, Bangladest gam pan in, Zogam suahtakna ding galvan la zeel in, atawpna ah, Pu Lal Deng ( MNF) te in, ngian tawh galvan teng sutbaan ah mulkim huai tak in , Zomi galkap hangsan te tampitak tawh hong thahlup sak uh hi.



http://www.chinlandguardian.com/index.php/2004_news_reports/105



1964 kum in Pu Thual Zen in, Anti- Communist Freedom Organization hongphuan khia a, Thauvui thautang kicinloh na leh tua hun laitak kawl kumpi leh India kumpi te galmat kikhek tuahna in, kawl te khuplum mahtawh hong sihsan hi.



1988 kum in ZNC party mintawh Pu Chin Sian Thang leh Pu Thang Lian Pau in kuang hong luikhia a,Tedim gunngal leh Tonzang gam teng ah ZNC party in gualzawhna hongnei hi.



http://en.wikipedia.org/wiki/Zomi_National_Congress



1993 kum in, Pu Thang Khan Gin in, ZORO hong phuankhia a, Mizoram leh Manipur a om Zo minam te politics lam mitkeuh sak hi.



http://www.zogam.org/documents.asp?article=documents_245

http://manipuronline.com/Interviews/August2006/zoro27_1.htm

http://www.zogam.org/documents.asp?article=documents_213



April, 1993 kum in, Kachin gam Phapian khua ah,ZRO Zomi Re-unification Organization kiphuankhia hi.Hih ZRO tawh ki ton in Zomi Revolutionary Army zong kiphuan khawm pah a, tuni tan ciang gam leh minam ading pan lato lai uhhi.



 

http://www.zogam.org/organisation.asp?article=organisation_32

http://www.youtube.com/watch?v=agoOjtUIUSM

http://www.youtube.com/watch?v=geS3c43l6Ek&feature=related



Hih atung athute pen abeisa pan kipan tuniciang dong Zomi khangthu a kizom tosuak hi a,ih theihloh aphamawh akisam thu ahihi.Tuni khangthak Zomi te maban kikum to tading hi hang.



Ei mite pen Tibet to Burma suante ih hi a, Burma history ih et suksuk kik ciang in, amasapen Pyu minam te kihi ding cih 78% bang lamet naom hi.Nidang akipan kawlgam sung ah kumpi tampi in Ukna a neihhang in, kuamah khutnuai ah Zomi leh Zogam na om ngeilo hi.Hih anuai ah kawlgam kumpi tuamtuam te azawhna gamlim te ki muthei a,kikan kikthei hi.



http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Burma#Shan_States_.281287-1557.29



Leitung mihing akici namkhat beek in cikmah a, a uk ngeiloh Zomi te ihhi a, ei leh ei a kiuk, aki van minam te ih hihi.Namdang mi ahi mikang British te in leitung gam hong kekkek natawh kiton in,India lam pan hong do toto te in, Manipur leh Lushei hill ( Mizoram) ciang hongzo to a,ahizong in, Kawlgam pan hong do toto mikang British te in,kawlgam buppi alak khit, azawh ngawp dikdek khit teh Zogam atawpna ah hong douh a, galvanzat ki kimloh nahang in aki lel bek ahihi.Ih lung sim leh ih hangsan nate Mikang tenzong hong phazo tuanlo uh hi.



Alamdang mahmah Zomi leh Zogam tawh kisai in, First World War pen nasiatak in ki do uh a, Zomi te akihel ciang in, gal veng hi.Second World War zong British te leh Japan te ki do tawpna Zogam hong tun teh galveng leuleu hi.Kawlgam bup suahtak na ding in,a ngelngel uhhang piang thei tuanlo a, Kachin te, Shan te zong hanciam na pi' apian zawh mahmah loh ciang in, Zomi te atun teh thu ki vaihawm theikik pan hi. Kawlgam suahtak zawh a sawtnailo in, Karen ( Dek) minam te khuaibang honghang uh a, Zomi te hong kipat teh galveng leuleu hi.Hih thute pen Zomi te,Pasian hongpiak tuamngiat Secreat ahihi.



Kuama khutnuai ah aomngeilo Zomi tepen Meitei galhang mahmah a kici 1500 khawng, Pu Kam Hau uksung Tedim hong simsawm uh a, Tedim zong tungman lo in, gallel in ciahkik uh hi.Tuhun ciang in galvan kim kinei ciat a, 2001 May, 15 ni-in, Thanlon khua ah Zogam galkap ZRA te 23 bek pen Meitei galkap UNLF 170 in umcip in, akap cip hang PM 3:00 hun in, ZRA ten delhmang kik hi.Meitei ten cikmah hun in Zomite zongeilo ding uh hi.( Zomi te tangthu tawm )



http://tongsannews.wordpress.com/2009/07/14/zomi-te-khang-tangthu-atom-kanna/



A lainat huai mahmah leh a cikzet huai mahmah Zomi te dinmun, khim hongzing taktak ta.... India pan hongsim toto mikang te in, Lushei hill leh Manipur teng a zawh khitteh, Kawlgam pan hongsim toto te in, Zogam zong hong zoto uh hi.A hizong suah leh tum a agualzo England kumpi mah hina pin,minam khat teng gamkhat in honguk lo in, suahlam Kawlgam pan leh tumlam India pan hong uk se uh a,Zogam luzang pan in, phelnih hongsuah suk sakmawk uh hi.Hih pen ih minam hihna ih gam neihna hong satkhap na lianpi ahihi.Mikang te in ih gam hong phelkhap ban ah, asung a om neihsa lamsa khempeuh a deihdeih uh hong laksak lai in, na khempeuh amau ut bangbang in hong control lai uh hi.Tulai tak Zomi te atamzaw Christian ih suahna thu zong ataktak in, England gam pan missionary hongpai khatzong omlo a, USA gam bek pan vive a hihi.England te hong deihsak hong pantah nuam taktak hi leh tulaitak in, Anglicanism pawlpi kiom ding hi.Ngaihsun kikkik leng ana veve mah hi.Tuahun in Sak leh khang hong phelkhap kei leh tuni in, Zogam pen, india ah maw!Burma lam ah maw!(or) ei leh ei maw! cihtawh gamkhat ah ih omkhawm khinta ding hi.



Zomi Pu leh Pa te in, Mikang te khutnuai pan nasuakta nuam mahmah tauh ahihman in,suahtak theihnang lampi nazongta uh hi.Galpi nihna hongveng lian leh leitung gam tuamtuam te in amau gamciat suahtak theihnalampi hong omtek ahihman in,ei leh ei a ding kipzo nailo, mualtung mite in,bang ci panlakding cih nakpitak in ngaihsun uh hi.Tua laitak in, kawlgam pan Aungsan makaihna tawh Kawlgam suahtaknading lampi om in, Kawlte tawh kipawl in, mikang te khutnuaipan suahtakna lakhawmleng cih IDEA hong muta uh hi.Ahizong in kawl minam tetawh kipawlnading in, ngaihsut ding thutampi om ahihman in, kawlminam ten hong nenniam cip kha leh cihnatawh Kachinte leh Shante tawh thu kikum phot in, Kawl te tawh amasa in suahtakna lamasa ding!!!!! tuakhit kum 10 encik ding in, ih utleh ei leh ei gamkhat in dingkikding cih tupnatawh Zomi, Kachin, Shan tein Panglong agreement ah suai nakai uh hi.



Kumsawm cing cihthadah kawlte in Panglong Agreement abeimang nading tupna in, suahtakna zong ngahman nailopi July. 19. 1947 kum in, Aungsan leh ulian pi teng hong thahlupsak hi.Kawlgam in suahtakna ngahding kician mahmah ta ahihman in, suahtak na ngahlian leh kawlminam te'n autbang in ukcipding, mualtung mite pusuaksak vetloding cih atupna bulpi ahihi.A hizong in, Kawl ngian mah ih cidiam thakhat in hong hihsawm lo in, tawmtawm in hongkipan uh a, akilawmsak na in,The First President ahi Sao Shwe Thaik ( Shan te hi a 1948- 1952 ) pen Time khat kum 4 bek uksak in, tua akipan U NU leh Ni Win kipawl in, kumsawm cingma himhim in Federation aphiat mengmeng nading ngian tuamtuam zongin hongkipan touh hi.Kum sawm ci'n 1958 kum ciang in mualtung mite pusuaktheihding hunta mah leh Ni Win in, galkap thuneihna tawh Shan ukpite man in,bangmah atangthei lodingin abawlciang in, Kum 10 cin Panglong agreement pen suahtakna omlo, kawlminam te khutnuai ah cikziat huaitak in hong lutkikta hi.



http://www.scribd.com/doc/12589343/zomi-namni-2009

http://www.aungsan.com/gallery.htm

http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Burma



1962 kumciang in Ni Win in atupna a tangtun nading in, Communish gal leh Dek gal te paulap in, kawmgam state te akitap lohding cihbek mitsuan in, thuneih natawh kawlgam bup hongla leuleu in, U NU nangawn thu in simlo hi.Ni Win in , atupna ahi,amah mimal ANNA akipnading hong hanciam leuleu a, SOCIALISM min vawhpong( paulap) in, mualtung mite hongkhem leuleu hi.A khemsuk khemto zong in, mualtung mite deihna khatzong sepsaklo ahihman in, CIVIL war tawh nisim galdo in, alangkhat ah BCP Burma Communish Party tezong si lelkhop veve hi.Tua hunlai in, Zomi te in, Kawlte ngian theilo in, kawlgam ading nuntakna tampi na piakhia hi.Tua hunlai in kawl mipi inzong,Ni Win Socialism Party pen panpih uh hi.Bang hanghiam cih leh kawlte in mualtung mite apusuak dinguh haza uh hi.A hizong in, Kawl minam te mahmahzong Ni Win in, nadawm tuanlo in,na that ziahziah lel ahihman in,kawlmipi ten deihlohna hong ompan a, tuama in, bangmah paulo uh hi.



Ni Win ahai man in, ama angsungbek khual keihen la, kawlmi te hamphatna dingbek bawl leh amah kuaman langdo hetlo ding hina pi, ANNA bek ngaihsun mawk ahihman in, 1988 ciang in,kawl mipi te in, amah deihnawn lo in,hong langdo tauh hi.Kawl te in Democracy ci in, a awtawt uhhang in,amau Democracy pen kawlminam te bek in, kawlgam ukcip ding cih Democracy ahihi.Galkap kumpi athuakzawhloh manbek hi a, Panglong agreement bang in, kum 10 khitteh paikhiat ding tuni dong kawlte mimal khatciat na dong leucin, hong phal hetloding hi.A mau phalleh phalloh tawh kisai peuhmah lo in, 1958 - 2009 = 51 ( Kum 51 ) sung kawlmi te in, ILLEGAL in honguk uh ahihi.Ihlung sim kikhel nading in, State peuh, Division peuh, Capital city peuh, Zato peuh, Sang inn peuh akilawmsak na in, hong piapongmawk a,kawlmi te sang' ih pilzawk ding,ih siamzawk ding, ih hauhzawkding lau in, baikna lam pan ahizong, kampau lampan ahizong, lailampan ahizong,focus tuamtuam pan,mualtung mite Chance khatzong hong pialo uhhi.



Banghang hongpia lo???? Amau sang pilzaw theizaw leng,Panglong agreement tangtung ding hiven..Tua hang in, U NU bang suuk lua kisa kawlgam bup Buddhism suaksak nuam in, hongkipan a, Kachin te gamsung lutlian ahihman in, tawm hongkhiam bek ahihi. Tuabek hilo in, tunidong, kawlgam ah Channel khatbek zang in, news paper khatbek mahzang in, kawllai namkhat bek zanglai a, kawllai munkhempeuh ah sinsak hi.Mualtungmi te laileh pau gambup ah sinsak cihthadah, ih lai ih pau abeimang nading in, nisim in, panla den in, tuppi in neiuh hi.Tua nangawn hawmthawh lai in, kawlmi khat in, Zomi or mualtung mikhat zi in aneih leh cihbanga kipan Central Secreat in neita zen uh hi.



Kawl gam ah Kawlmi bek omding, namdang teng beicipding, paudang zangloding, laidang zangloding, nakhempeuh kawlte khutnuai ah omding cihpen, bangmi bangmi hongkhang zongin, Kawlmi ahihnak leh atupna uh ahihi.Kawl mi himhim kuamah muanding omlo lua kisa, khuataw lui a, singphung khat hongmuang ing cilehang nisat teh niliap bel in, ki omthei lai ding hi.Man nei zawlai ding hi.



A beisa a kipan in,tuni dongciang Kawlgam buaina pen, Democracy problem hizenzen lo hi.Democracy aphiat mai kawlte mah hi.Galkap kumpi athuak lahmanbek ahihi.Kawlgam suahtakna ngahmasakhunlai in, Democracy tawh kiuk hi a,suahtakna ngahzawh kum 10 cing leh Democracy thupai dantawh kituak in, mualtungmi te utleh kigawmlai ding utkeileh pusuak in,ei leh ei kiukding cih pen tuni in, Democracy cici a, a awng kaka ten' theihloh bawl in,kitelnaneng bangneng tawh hongkhem sawmsawm lai uh hi.



Kawlgam buaina pipen mualtungmi te Panglong agreement bang in paikhiat theihna thu hangbek ahihi.Tua hi a,tuta dih in, SDPC gakkap Uital te kiangpan ih suahtak masak a, thudam tawh ih kihopih theihding kawl democracy a awngawng te tawh ( sing omloh na ah gua kizangthei ) cihdan in,ih kipawlloh aphamawh phot ahihi.Kei Tedim mi hikeng cih tepawlsang in, kei kawlgam mi hi zenzen keng, ka gam ka mi om hi,kawl ten' kagam leh kami te zuauthu leh ngian bekbek tawh hongkhemkhem, hong simmawh hi ing ei!!!!!!!! cih ih kitelmahmah ding thupi zaw hi.



A tawpna ah Zomi te maban pen, Kawl tetawh kipawllaiding maw.( kum 51 sung kawlte lungsim na telbek nai hiam ) ei leh ei paikhia ding?Kawl te tawh kipawlleng metna bangteng om ding?. Ei leh ei hileng bangteng metna omding cih tebek athupi hi.Ei leh ei ihgam leitang ah Democracy, Communism, Socialism, UKpi, Zogam law cihbang in ihgamsung mipi tetawh akituak kiukna tawh ihkiuk ding ahihi.Common language pen ihbawlding ahihi.Paunam hau mahmah lel inhihman in, lai namcing, pau namcing ki hi lelding hi.Thukician mattheihding khatzong omlopi in, kum 51 Zogam kawlte in hong ukcip, hong guksak, hong nenniam nate Ei leh ei ihkiuk niciang,leiba sikkikding hi hang.Minam ading sisan, nuntakna, tha leh ngal abeite tua niteh mawksuak hetloding hi.Thaman ngahkikding hi.Zomi te tangthu Zomi ihhihna tawh theihding thuhi.Kepcing dingzong ahihi. Kawlgam mi nahih lohlam ki tel in, nang pen leitung piancil akipan asuakta ngiat minam ZOMI na hihna kiptak in len in.



Na mabanding kipan ta in.... It Zogam leh Zomi.

--
Tg.Zogam Mungno

“Khimpi ziin zi’n, Khapi kiat ni’n,
Khawlkhip ah Khawlkhen ah,Khawlzang ah “

“ Khul vangah hong suah ta teh”

Ka khuhpi, Ka phahpi, a kulhpi ka lung zai( suangpi)
Ka siampa, ka Pasian…”


4960 Edmondson Pike Apt T - 17
Nashville,TN,37211,USA
Cell : 615 354 2008
THU PHA NGAH MINAM

Zomi Galhang Nam hi

ZOMI TE MABAN



A masa in Zomi te ih khang tangthu ih ki etkik ding hongkisam masa hi.Ih pu ih pa te nasep sate enkik in ei khangthak te in, ih mabanding ki muthei panding hi.



First Zomi War December. 7, 1888



Zomi galhang te in, British galkap te nazo ngawp uh a, kalaymyo ciangdong notsuk uh hi.



http://www.geocities.com/sizangfashion_4u/History_channel.html?1148082101628

http://www.zogam.org/history.asp?article=history_165



World War ( 1 )hun in Tedim leh Tonzang gam pan Zomi tangval 3000 in, British te nuntakna tawh nahuh uh hi.



http://www.zogam.org/history.asp?article=history_181



World War ( 2 )hun in, Zomi te British te khutnuai ah kiom in, ei leh ei buaina omlo in, hong ki uksak hi.



http://www.zogam.org/history.asp?article=history_182



Fed, 12, 1947 kum in, Zogam pan Pu Hlur Mung, Pu Thawng Za Khup leh Pu Kio Mang te in, Shangam Panglong khuapi ah, kawlgam suahtakna ding suai nakaai uh hi.



http://burmalibrary.org/docs/panglong_agreement.htm



January , 04, 1948 kum in Kawlgam bup suahtakna British te khutnuai pan kingah hi.



http://en.wikipedia.org/wiki/Post-Independence_Burma,_1947-1962



 

Febuary, 20, 1948 kum in, amasa pen Zomi nam ni ( Chin National Day ) Falam khuapi ah kibawl hi.



http://www.zogam.org/organisation.asp?article=organisation_38



1960 kum in, Pu Tun Kho Pum in United Chin Government hong phutkhia a, Bangladest gam pan in, Zogam suahtakna ding galvan la zeel in, atawpna ah, Pu Lal Deng ( MNF) te in, ngian tawh galvan teng sutbaan ah mulkim huai tak in , Zomi galkap hangsan te tampitak tawh hong thahlup sak uh hi.



http://www.chinlandguardian.com/index.php/2004_news_reports/105



1964 kum in Pu Thual Zen in, Anti- Communist Freedom Organization hongphuan khia a, Thauvui thautang kicinloh na leh tua hun laitak kawl kumpi leh India kumpi te galmat kikhek tuahna in, kawl te khuplum mahtawh hong sihsan hi.



1988 kum in ZNC party mintawh Pu Chin Sian Thang leh Pu Thang Lian Pau in kuang hong luikhia a,Tedim gunngal leh Tonzang gam teng ah ZNC party in gualzawhna hongnei hi.



http://en.wikipedia.org/wiki/Zomi_National_Congress



1993 kum in, Pu Thang Khan Gin in, ZORO hong phuankhia a, Mizoram leh Manipur a om Zo minam te politics lam mitkeuh sak hi.



http://www.zogam.org/documents.asp?article=documents_245

http://manipuronline.com/Interviews/August2006/zoro27_1.htm

http://www.zogam.org/documents.asp?article=documents_213



April, 1993 kum in, Kachin gam Phapian khua ah,ZRO Zomi Re-unification Organization kiphuankhia hi.Hih ZRO tawh ki ton in Zomi Revolutionary Army zong kiphuan khawm pah a, tuni tan ciang gam leh minam ading pan lato lai uhhi.



 

http://www.zogam.org/organisation.asp?article=organisation_32

http://www.youtube.com/watch?v=agoOjtUIUSM

http://www.youtube.com/watch?v=geS3c43l6Ek&feature=related



Hih atung athute pen abeisa pan kipan tuniciang dong Zomi khangthu a kizom tosuak hi a,ih theihloh aphamawh akisam thu ahihi.Tuni khangthak Zomi te maban kikum to tading hi hang.



Ei mite pen Tibet to Burma suante ih hi a, Burma history ih et suksuk kik ciang in, amasapen Pyu minam te kihi ding cih 78% bang lamet naom hi.Nidang akipan kawlgam sung ah kumpi tampi in Ukna a neihhang in, kuamah khutnuai ah Zomi leh Zogam na om ngeilo hi.Hih anuai ah kawlgam kumpi tuamtuam te azawhna gamlim te ki muthei a,kikan kikthei hi.



http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Burma#Shan_States_.281287-1557.29



Leitung mihing akici namkhat beek in cikmah a, a uk ngeiloh Zomi te ihhi a, ei leh ei a kiuk, aki van minam te ih hihi.Namdang mi ahi mikang British te in leitung gam hong kekkek natawh kiton in,India lam pan hong do toto te in, Manipur leh Lushei hill ( Mizoram) ciang hongzo to a,ahizong in, Kawlgam pan hong do toto mikang British te in,kawlgam buppi alak khit, azawh ngawp dikdek khit teh Zogam atawpna ah hong douh a, galvanzat ki kimloh nahang in aki lel bek ahihi.Ih lung sim leh ih hangsan nate Mikang tenzong hong phazo tuanlo uh hi.



Alamdang mahmah Zomi leh Zogam tawh kisai in, First World War pen nasiatak in ki do uh a, Zomi te akihel ciang in, gal veng hi.Second World War zong British te leh Japan te ki do tawpna Zogam hong tun teh galveng leuleu hi.Kawlgam bup suahtak na ding in,a ngelngel uhhang piang thei tuanlo a, Kachin te, Shan te zong hanciam na pi' apian zawh mahmah loh ciang in, Zomi te atun teh thu ki vaihawm theikik pan hi. Kawlgam suahtak zawh a sawtnailo in, Karen ( Dek) minam te khuaibang honghang uh a, Zomi te hong kipat teh galveng leuleu hi.Hih thute pen Zomi te,Pasian hongpiak tuamngiat Secreat ahihi.



Kuama khutnuai ah aomngeilo Zomi tepen Meitei galhang mahmah a kici 1500 khawng, Pu Kam Hau uksung Tedim hong simsawm uh a, Tedim zong tungman lo in, gallel in ciahkik uh hi.Tuhun ciang in galvan kim kinei ciat a, 2001 May, 15 ni-in, Thanlon khua ah Zogam galkap ZRA te 23 bek pen Meitei galkap UNLF 170 in umcip in, akap cip hang PM 3:00 hun in, ZRA ten delhmang kik hi.Meitei ten cikmah hun in Zomite zongeilo ding uh hi.( Zomi te tangthu tawm )



http://tongsannews.wordpress.com/2009/07/14/zomi-te-khang-tangthu-atom-kanna/



A lainat huai mahmah leh a cikzet huai mahmah Zomi te dinmun, khim hongzing taktak ta.... India pan hongsim toto mikang te in, Lushei hill leh Manipur teng a zawh khitteh, Kawlgam pan hongsim toto te in, Zogam zong hong zoto uh hi.A hizong suah leh tum a agualzo England kumpi mah hina pin,minam khat teng gamkhat in honguk lo in, suahlam Kawlgam pan leh tumlam India pan hong uk se uh a,Zogam luzang pan in, phelnih hongsuah suk sakmawk uh hi.Hih pen ih minam hihna ih gam neihna hong satkhap na lianpi ahihi.Mikang te in ih gam hong phelkhap ban ah, asung a om neihsa lamsa khempeuh a deihdeih uh hong laksak lai in, na khempeuh amau ut bangbang in hong control lai uh hi.Tulai tak Zomi te atamzaw Christian ih suahna thu zong ataktak in, England gam pan missionary hongpai khatzong omlo a, USA gam bek pan vive a hihi.England te hong deihsak hong pantah nuam taktak hi leh tulaitak in, Anglicanism pawlpi kiom ding hi.Ngaihsun kikkik leng ana veve mah hi.Tuahun in Sak leh khang hong phelkhap kei leh tuni in, Zogam pen, india ah maw!Burma lam ah maw!(or) ei leh ei maw! cihtawh gamkhat ah ih omkhawm khinta ding hi.



Zomi Pu leh Pa te in, Mikang te khutnuai pan nasuakta nuam mahmah tauh ahihman in,suahtak theihnang lampi nazongta uh hi.Galpi nihna hongveng lian leh leitung gam tuamtuam te in amau gamciat suahtak theihnalampi hong omtek ahihman in,ei leh ei a ding kipzo nailo, mualtung mite in,bang ci panlakding cih nakpitak in ngaihsun uh hi.Tua laitak in, kawlgam pan Aungsan makaihna tawh Kawlgam suahtaknading lampi om in, Kawlte tawh kipawl in, mikang te khutnuaipan suahtakna lakhawmleng cih IDEA hong muta uh hi.Ahizong in kawl minam tetawh kipawlnading in, ngaihsut ding thutampi om ahihman in, kawlminam ten hong nenniam cip kha leh cihnatawh Kachinte leh Shante tawh thu kikum phot in, Kawl te tawh amasa in suahtakna lamasa ding!!!!! tuakhit kum 10 encik ding in, ih utleh ei leh ei gamkhat in dingkikding cih tupnatawh Zomi, Kachin, Shan tein Panglong agreement ah suai nakai uh hi.



Kumsawm cing cihthadah kawlte in Panglong Agreement abeimang nading tupna in, suahtakna zong ngahman nailopi July. 19. 1947 kum in, Aungsan leh ulian pi teng hong thahlupsak hi.Kawlgam in suahtakna ngahding kician mahmah ta ahihman in, suahtak na ngahlian leh kawlminam te'n autbang in ukcipding, mualtung mite pusuaksak vetloding cih atupna bulpi ahihi.A hizong in, Kawl ngian mah ih cidiam thakhat in hong hihsawm lo in, tawmtawm in hongkipan uh a, akilawmsak na in,The First President ahi Sao Shwe Thaik ( Shan te hi a 1948- 1952 ) pen Time khat kum 4 bek uksak in, tua akipan U NU leh Ni Win kipawl in, kumsawm cingma himhim in Federation aphiat mengmeng nading ngian tuamtuam zongin hongkipan touh hi.Kum sawm ci'n 1958 kum ciang in mualtung mite pusuaktheihding hunta mah leh Ni Win in, galkap thuneihna tawh Shan ukpite man in,bangmah atangthei lodingin abawlciang in, Kum 10 cin Panglong agreement pen suahtakna omlo, kawlminam te khutnuai ah cikziat huaitak in hong lutkikta hi.



http://www.scribd.com/doc/12589343/zomi-namni-2009

http://www.aungsan.com/gallery.htm

http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Burma



1962 kumciang in Ni Win in atupna a tangtun nading in, Communish gal leh Dek gal te paulap in, kawmgam state te akitap lohding cihbek mitsuan in, thuneih natawh kawlgam bup hongla leuleu in, U NU nangawn thu in simlo hi.Ni Win in , atupna ahi,amah mimal ANNA akipnading hong hanciam leuleu a, SOCIALISM min vawhpong( paulap) in, mualtung mite hongkhem leuleu hi.A khemsuk khemto zong in, mualtung mite deihna khatzong sepsaklo ahihman in, CIVIL war tawh nisim galdo in, alangkhat ah BCP Burma Communish Party tezong si lelkhop veve hi.Tua hunlai in, Zomi te in, Kawlte ngian theilo in, kawlgam ading nuntakna tampi na piakhia hi.Tua hunlai in kawl mipi inzong,Ni Win Socialism Party pen panpih uh hi.Bang hanghiam cih leh kawlte in mualtung mite apusuak dinguh haza uh hi.A hizong in, Kawl minam te mahmahzong Ni Win in, nadawm tuanlo in,na that ziahziah lel ahihman in,kawlmipi ten deihlohna hong ompan a, tuama in, bangmah paulo uh hi.



Ni Win ahai man in, ama angsungbek khual keihen la, kawlmi te hamphatna dingbek bawl leh amah kuaman langdo hetlo ding hina pi, ANNA bek ngaihsun mawk ahihman in, 1988 ciang in,kawl mipi te in, amah deihnawn lo in,hong langdo tauh hi.Kawl te in Democracy ci in, a awtawt uhhang in,amau Democracy pen kawlminam te bek in, kawlgam ukcip ding cih Democracy ahihi.Galkap kumpi athuakzawhloh manbek hi a, Panglong agreement bang in, kum 10 khitteh paikhiat ding tuni dong kawlte mimal khatciat na dong leucin, hong phal hetloding hi.A mau phalleh phalloh tawh kisai peuhmah lo in, 1958 - 2009 = 51 ( Kum 51 ) sung kawlmi te in, ILLEGAL in honguk uh ahihi.Ihlung sim kikhel nading in, State peuh, Division peuh, Capital city peuh, Zato peuh, Sang inn peuh akilawmsak na in, hong piapongmawk a,kawlmi te sang' ih pilzawk ding,ih siamzawk ding, ih hauhzawkding lau in, baikna lam pan ahizong, kampau lampan ahizong, lailampan ahizong,focus tuamtuam pan,mualtung mite Chance khatzong hong pialo uhhi.



Banghang hongpia lo???? Amau sang pilzaw theizaw leng,Panglong agreement tangtung ding hiven..Tua hang in, U NU bang suuk lua kisa kawlgam bup Buddhism suaksak nuam in, hongkipan a, Kachin te gamsung lutlian ahihman in, tawm hongkhiam bek ahihi. Tuabek hilo in, tunidong, kawlgam ah Channel khatbek zang in, news paper khatbek mahzang in, kawllai namkhat bek zanglai a, kawllai munkhempeuh ah sinsak hi.Mualtungmi te laileh pau gambup ah sinsak cihthadah, ih lai ih pau abeimang nading in, nisim in, panla den in, tuppi in neiuh hi.Tua nangawn hawmthawh lai in, kawlmi khat in, Zomi or mualtung mikhat zi in aneih leh cihbanga kipan Central Secreat in neita zen uh hi.



Kawl gam ah Kawlmi bek omding, namdang teng beicipding, paudang zangloding, laidang zangloding, nakhempeuh kawlte khutnuai ah omding cihpen, bangmi bangmi hongkhang zongin, Kawlmi ahihnak leh atupna uh ahihi.Kawl mi himhim kuamah muanding omlo lua kisa, khuataw lui a, singphung khat hongmuang ing cilehang nisat teh niliap bel in, ki omthei lai ding hi.Man nei zawlai ding hi.



A beisa a kipan in,tuni dongciang Kawlgam buaina pen, Democracy problem hizenzen lo hi.Democracy aphiat mai kawlte mah hi.Galkap kumpi athuak lahmanbek ahihi.Kawlgam suahtakna ngahmasakhunlai in, Democracy tawh kiuk hi a,suahtakna ngahzawh kum 10 cing leh Democracy thupai dantawh kituak in, mualtungmi te utleh kigawmlai ding utkeileh pusuak in,ei leh ei kiukding cih pen tuni in, Democracy cici a, a awng kaka ten' theihloh bawl in,kitelnaneng bangneng tawh hongkhem sawmsawm lai uh hi.



Kawlgam buaina pipen mualtungmi te Panglong agreement bang in paikhiat theihna thu hangbek ahihi.Tua hi a,tuta dih in, SDPC gakkap Uital te kiangpan ih suahtak masak a, thudam tawh ih kihopih theihding kawl democracy a awngawng te tawh ( sing omloh na ah gua kizangthei ) cihdan in,ih kipawlloh aphamawh phot ahihi.Kei Tedim mi hikeng cih tepawlsang in, kei kawlgam mi hi zenzen keng, ka gam ka mi om hi,kawl ten' kagam leh kami te zuauthu leh ngian bekbek tawh hongkhemkhem, hong simmawh hi ing ei!!!!!!!! cih ih kitelmahmah ding thupi zaw hi.



A tawpna ah Zomi te maban pen, Kawl tetawh kipawllaiding maw.( kum 51 sung kawlte lungsim na telbek nai hiam ) ei leh ei paikhia ding?Kawl te tawh kipawlleng metna bangteng om ding?. Ei leh ei hileng bangteng metna omding cih tebek athupi hi.Ei leh ei ihgam leitang ah Democracy, Communism, Socialism, UKpi, Zogam law cihbang in ihgamsung mipi tetawh akituak kiukna tawh ihkiuk ding ahihi.Common language pen ihbawlding ahihi.Paunam hau mahmah lel inhihman in, lai namcing, pau namcing ki hi lelding hi.Thukician mattheihding khatzong omlopi in, kum 51 Zogam kawlte in hong ukcip, hong guksak, hong nenniam nate Ei leh ei ihkiuk niciang,leiba sikkikding hi hang.Minam ading sisan, nuntakna, tha leh ngal abeite tua niteh mawksuak hetloding hi.Thaman ngahkikding hi.Zomi te tangthu Zomi ihhihna tawh theihding thuhi.Kepcing dingzong ahihi. Kawlgam mi nahih lohlam ki tel in, nang pen leitung piancil akipan asuakta ngiat minam ZOMI na hihna kiptak in len in.



Na mabanding kipan ta in.... It Zogam leh Zomi.

--
Tg.Zogam Mungno

“Khimpi ziin zi’n, Khapi kiat ni’n,
Khawlkhip ah Khawlkhen ah,Khawlzang ah “

“ Khul vangah hong suah ta teh”

Ka khuhpi, Ka phahpi, a kulhpi ka lung zai( suangpi)
Ka siampa, ka Pasian…”


4960 Edmondson Pike Apt T - 17
Nashville,TN,37211,USA
Cell : 615 354 2008
THU PHA NGAH MINAM

Zomism Plan-5

from Thang Muan
reply-to zomi@yahoogroups.com
to zomi@yahoogroups.com
date Fri, Aug 7, 2009 at 7:47 PM
subject [ZONET] ZOGAM LEH ZOMI NANG KHUT-SUNG AH OM HI
mailing list Filter messages from this mailing list
mailed-by returns.groups.yahoo.com
signed-by yahoogroups.com
unsubscribe Unsubscribe from this mailing-list
hide details 7:47 PM (15 hours ago)
Images are not displayed.
Display images below - Always display images from neihkhupmuan@gmail.com

Dear Zomi teng,

Zogam leh Zomi nang koi ah om cih thulu tawh kisai in ih kikum tek aa, ih kikup nate zong thupi thei kasa mahmah hi,minam ih it nate zong ong thusuk tektek kasa aa, kalung dam mahmah leh kalawp pha diak hi.,Zogam leh Zomi nang koi ah om ih cih ciang in mitampi tak te in, ih mipih te hita leh ih gam ih lei hi ta leh taisan mang hileng kilawm kasa aa,ahih kei leh atheilo kineih hileng zong kilawm kasa mahmah hi.

Gam leh nam aading in nasem te athupi hi banghang hiam cih leh ama aading in nasem hilo banah ,ama nuntakna mahmah kipia khai ngam ahihman in mithupi hi .Tua ahihman in a gamnei te leh amipih ten zahtakna ih piak ding hi..Zahtakna pia ciang bek hilo in ih panpih ding zong hilai hi,.

Democracy ngah taktak leng , tua hunciang in abaih sa nenuam mi or kipawlna tuamtuam phuan in NGIA lungsim nei, Zomi sungah ong om kha thei laiding hi, pil vang ding kisam ding hi.Gam leh nam it taktak ih hih leh Zomi ten ih neih sunsun ZNC party Puah-toh ding sim loh thudang omlo hi,khangthak ten ih maban ih zoptohtoh ding hi .Hih pen ih minam, ih gam ,in ong piak na duties(National Duties) cih pawk ni.

U Khai Lian gen bang in CNF in, ong uk leh amau Aim amasa pen in Hakha pau pen Zogam ah Common Language in zang ding cih, amau TOP SECRET hi, tua ahi man in Zomi te theih ding thu hi.

ZRO te zong thupi kong sa hi, na mipih te ading leh na gam ading in nasem nahih man un kongzahtak hi, mipi te leh gam ading in ahoih pen in ong gel un, Gel naman, gelna dik ong thupi ding hi, atawp na ah minam leh gam ading ahih nak leh thupi mahmah ding hi, Gamlian pi nihsung a om Zomi te kigawm kik ding cih bel ong haksa mahmah in ka um hi , en ,ih ut tazong in agam nei ten, ong pia peuh mahlo ding hi, ka cih nopna ah ih omom na ah ih minam aa ding leh gam aa ding in ahoih pen in nasem , gel zawleng ka cih nopna hi.Gamkhat sung ah ih om loh hang in, U nau ih hih na kipai theilo banah,ka sanggamte hi ci in, minamdang te kipia theilo hi,bangtawh kibang hiam cih leh Unau inn-tuan te tawh kibang kasa mahmah hi,inn ih tuan hang in ,ih ki-it na kiamlo aa,khang tektek zawlai hi.Tua ahihman in nop ni ,dah ni ,haksat ni, te ah kipan pih diamdiam in, ki huh diamdiam ni..

ZNC party leuleu pen gam leh nam ading in,hangsantak in ading leh tup naman taktak aa ading hi cih kitel mahmah hi, cih pen kei muh na leh mipi a tamzaw muh na hi cileng kikhaillo ding in ka um hi.Tua ahihman in Burma gam aa om, Zomi te aw Zogam leh Zomi nang koi ah om cih dot na tawh kisai in, tampi dawn kullua kasa kei aa,KEI KHUT SUNGAH OM HI ci in dawng ciat ni.ZNC party lobuang minam vai leh gam vai in ih neih, party dang omlo ahihman in, ih neih sunsun ZNC party ah om in,lamsang in, thciat ni, Zomi te aw.

lai at,

Thang Muan